۱۴۰۴ شهریور ۱۵, شنبه

بمباران خارجی،سانسور داخلی و زنانی در صف مقدم

 درباره ما

بایگانی

ﺳﭙﺘﺎﻣﺒﺮ ۲, ۲۰۲۵

اﺧﺮﯾﻦ ﺑﻪ روز رﺳﺎﻧﯽ:

فهرست

ﻣﻄﺎﻟﺐ

ﺑﻤﺒﺎران ﺧﺎرﺟﯽ، ﺳﺎﻧﺴﻮر داﺧﻠﯽ و زﻧﺎﻧﯽ در ﺻﻒ ﻣﻘﺪم

ر ﺟﻨﮓ، زﻧﺎن و ﮐﻮدﮐﺎن ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﻗﺮﺑﺎﻧﯿﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﺣﺘﯽ ﭘﯿﺶ از آنﮐﻪ

درﮔﯿﺮیﻫﺎ ﺑﻪﻃﻮر ﺟﺪی آﻏﺎز ﺷﻮد«.*

» د

ﺟﻨﮓ ﺟﻨﺴﯿﺖﻣﻨﺪ اﺳﺖ ﻧﻪ ﺑﯽﻃﺮف. زﺧﻢﻫﺎی ﺟﻨﮓ ﺗﻨﻬﺎ در ﺑﺪنﻫﺎ ﻧﯿﺴﺖ، ﺑﻠﮑﻪ در

زﻧﺪﮔﯽﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮای ﻫﻤﯿﺸﻪ دﮔﺮﮔﻮن ﺷﺪهاﻧﺪ، و زﻧﺎن، ﻫﻤﺎنﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ

اﯾﻦ زﺧﻢﻫﺎ را ﺑﻪﺻﻮرت ﺧﺎﻣﻮش ﺣﻤﻞ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ و ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی ﺟﻨﮓ ﺑﻪﻃﻮر

ﻧﺎﻣﺘﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮ دوش زﻧﺎن و دﺧﺘﺮان ﺳﻨﮕﯿﻨﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ و زﻧﺪﮔﯽ آنﻫﺎ را ﺑﻪﺷﮑﻠﯽ

دﮔﺮﮔﻮن ﻣﯽﺳﺎزد ﮐﻪ ﻓﺮاﺗﺮ از ﻣﯿﺪانﻫﺎی ﻧﺒﺮد اﺳﺖ. ﺑﺮ اﺳﺎس ﮔﺰارش ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ،

ﺑﯿﺶ از ۶۰۰ ﻣﯿﻠﯿﻮن زن و دﺧﺘﺮ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺟﻨﮓ ﻗﺮار دارﻧﺪ؛ رﻗﻤﯽ

ﺣﯿﺮتآور ﮐﻪ در دﻫﻪی ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ۵۰ درﺻﺪ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ. اﯾﻦ

درﮔﯿﺮیﻫﺎ ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎﯾﯽ اﻧﺘﺰاﻋﯽ و دور ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ، ﺑﻠﮑﻪ در ﺧﺎﻧﻪﻫﺎی وﯾﺮانﺷﺪه،

ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎی از ﻫﻢ ﭘﺎﺷﯿﺪه و ﺟﻮاﻣﻊ ﺑﯽﺛﺒﺎت ﺟﻠﻮهﮔﺮ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. )۱( ﺗﻨﻬﺎ در ﺳﺎل

۲۰۲۳، درﺻﺪ زﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ در درﮔﯿﺮیﻫﺎی ﻣﺴﻠﺤﺎﻧﻪ ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ دو ﺑﺮاﺑﺮ ﺳﺎل ﻗﺒﻞ

ﺷﺪه و ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺟﻨﺴﯽ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ درﮔﯿﺮیﻫﺎ، ۵۰ درﺻﺪ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ. )۲( اﯾﻦ

ارﻗﺎم ﺑﯿﺶ از آنﮐﻪ آﻣﺎر ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﻧﻤﺎﯾﺎﻧﮕﺮ زﻧﺪﮔﯽﻫﺎ و روﯾﺎﻫﺎی ﻧﺎﺑﻮدﺷﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺑﺎ

وﺟﻮد ﺷﻮاﻫﺪ ﮔﺴﺘﺮده و ﺗﻼشﻫﺎی ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﺮای ﺣﻤﺎﯾﺖ از زﻧﺎن آﺳﯿﺐدﯾﺪه ازﺟﻨﮓ، رژﯾﻢﻫﺎی ﻧﻈﺎﻣﯽﮔﺮاﯾﺎﻧﻪای ﮐﻪ اﯾﻦ ﭼﺮﺧﻪﻫﺎی ﺧﺸﻮﻧﺖ را ﺑﺎزﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ،

ﻫﻢﭼﻨﺎن ﻣﻼﺣﻈﺎت ﺟﻨﺴﯿﺘﯽ را ﻧﺎدﯾﺪه ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ و زﻧﺎن را ﻫﻢ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻗﺮﺑﺎﻧﯿﺎن

ﻧﺎﻣﺮﺋﯽ و ﻫﻢ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺻﻠﺢﺳﺎزان ﻧﺎدﯾﺪه ﻣﯽﮔﺬارﻧﺪ. ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﻓﻌﺎل ﺻﻠﺢ، ﺟﯿﻦ

آداﻣﺰ ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ: »ﺻﻠﺢ واﻗﻌﯽ ﺻﺮﻓﺎ ً ﻓﻘﺪان ﺟﻨﮓ ﻧﯿﺴﺖ، ﺑﻠﮑﻪ ﺣﻀﻮر ﻋﺪاﻟﺖ

اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﺳﺖ«. ﻧﻈﺮ ﺟﯿﻦ آداﻣﺰ ﺑﺮ اﯾﻦ ﺗﺎﮐﯿﺪ دارد ﮐﻪ ﻧﻪﺗﻨﻬﺎ زﻧﺎن در زﻣﺎن ﺟﻨﮓ

ﻻﯾﻪﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺧﺸﻮﻧﺖ و رﻧﺞ را ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ، ﺑﻠﮑﻪ ﻣﺸﺎرﮐﺖ آنﻫﺎ در

ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎی ﺻﻠﺢ، اﻣﺮی ﮐﻠﯿﺪی ﺑﺮای دﺳﺖﯾﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﺻﻠﺢ ﭘﺎﯾﺪار اﺳﺖ.

اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮات ﺟﻨﺴﯿﺘﯽ ﺟﻨﮓ از آﺳﯿﺐﻫﺎی ﺟﺴﻤﯽ و رواﻧﯽ ﺗﺎ ﺑﻪﺣﺎﺷﯿﻪ

راﻧﺪهﺷﺪن اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و اﻗﺘﺼﺎدی زﻧﺎن، ﻧﻘﺶ زﻧﺎن در اﺳﺘﻘﺮار ﺻﻠﺢ ﭘﺎﯾﺪار و ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ

ﻧﻘﺶ زﻧﺎن ﺧﺒﺮﻧﮕﺎر از رواﯾﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺟﻨﺴﯽ-ﺟﻨﺴﯿﺘﯽ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد،

ﻣﯽﭘﺮدازد.

ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺟﻨﮓ ﺑﺮ زﻧﺎن و دﺧﺘﺮان

ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺟﻨﮓ ﺑﺮ زﻧﺎن و دﺧﺘﺮان

ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺟﻨﮓ ﺑﺮ زﻧﺎن و دﺧﺘﺮان

ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺟﻨﮓ ﺑﺮ زﻧﺎن و دﺧﺘﺮان

ﺟﻨﮓ و ﺗﺼﺎدﻣﺎت ﻧﻈﺎﻣﯽ، زﻧﺪﮔﯽ روزﻣﺮهی زﻧﺎن را ﺑﻪ ﻣﺒﺎرزهای داﺋﻤﯽ ﺑﺮای ﺑﻘﺎ ﺗﺒﺪﯾﻞ

ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺑﺮای زﻧﺎن و دﺧﺘﺮان، اﯾﻦ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﺗﮑﯿﻪ ﺑﺮ ﻧﻘﺶﻫﺎی ﺟﻨﺴﯽ-ﺟﻨﺴﯿﺘﯽ،

ﻣﻨﺎﺳﺒﺎت ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ﻗﺪرت و ﻧﮕﺎه ﭘﺪر-ﻣﺮد ﺳﺎﻻراﻧﻪ، ﭼﻨﺪﻻﯾﻪﺗﺮ و ﭘﯿﭽﯿﺪهﺗﺮ ﻣﯽﺷﻮد.

ﺟﻨﮓﻫﺎ و ﺣﻤﻼت ﻧﻈﺎﻣﯽ زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎ را ﻧﺎﺑﻮد ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و زﻧﺠﯿﺮهای

از ﺑﺤﺮانﻫﺎی ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ، آﻣﻮزﺷﯽ و ﻣﻌﯿﺸﺘﯽ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪﻃﻮر ﮔﺴﺘﺮدهﺗﺮی

زﻧﺎن را ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﺪ. آوارﮔﯽ ﻧﺎﺷﯽ از ﺟﻨﮓ، ﻣﯿﻠﯿﻮنﻫﺎ زن و دﺧﺘﺮ را

ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ ﻓﺮار و ﺗﺮک ﺧﺎﻧﻪ و ﻣﺤﻞ زﻧﺪﮔﯿﺸﺎن ﻣﯽﮐﻨﺪ. اردوﮔﺎهﻫﺎی ﭘﻨﺎﻫﻨﺪﮔﺎن و

ﺳﺮﭘﻨﺎهﻫﺎی ﻣﻮﻗﺖ، اﻏﻠﺐ ﻓﺎﻗﺪ ﺗﺪاﺑﯿﺮ اﯾﻤﻨﯽ اوﻟﯿﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻫﻤﯿﻦ اﻣﺮ زﻧﺎن را در

ﺑﺴﯿﺎری از ﻣﻮارد در ﻣﻌﺮض اﺳﺘﺜﻤﺎر و ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺟﻨﺴﯽ ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﺪ. ﺑﺮ اﺳﺎس

ﮔﺰارش ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ، زﻧﺎن ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪهای از ﺟﻤﻌﯿﺖ آواره در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺟﻨﮕﯽ را

ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽدﻫﻨﺪ. )۳( ﺑﺴﯿﺎری از آنﻫﺎ از ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎﯾﺸﺎن ﺟﺪا ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و ﻧﺎﮔﻬﺎن

ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﯽ ﻓﺮزﻧﺪان و ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان را ﺑﺎ ﺣﺪاﻗﻞ اﻣﮑﺎﻧﺎت ﺑﻪدوش ﻣﯽﮐﺸﻨﺪ.

در ﺑﺴﯿﺎری از ﮐﺸﻮرﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ درﮔﯿﺮیﻫﺎی ﻧﻈﺎﻣﯽ ﻣﻮاﺟﻪاﻧﺪ، زﻧﺎن در ﮐﺸﺎورزی

ﻣﻌﯿﺸﺘﯽ و اﻗﺘﺼﺎد ﻏﯿﺮرﺳﻤﯽ ﻧﻘﺶ اﺳﺎﺳﯽ دارﻧﺪ. ﺟﻨﮓ، اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎی ﺷﮑﻨﻨﺪه

را ﻧﺎﺑﻮد ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎ را ﺑﻪ ورﻃﻪی ﻓﻘﺮ ﻣﯽاﻧﺪازد. آﺳﯿﺐﭘﺬﯾﺮی اﻗﺘﺼﺎدی زﻧﺎن،آنﻫﺎ را در ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﻮارد ﺑﻪ ورﻃﻪی اﻧﺘﺨﺎبﻫﺎی ﭘﺮﻣﺨﺎﻃﺮه و ﻧﺎﺳﺎﻟﻢ، ﻣﺜﻞ راﺑﻄﻪی

ﺟﻨﺴﯽ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻏﺬا ﯾﺎ ﭘﻨﺎﻫﮕﺎه ﻣﯽاﻧﺪازد. اﻧﺘﺨﺎبﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ از روی اﺟﺒﺎر اﺳﺖ، ﻧﻪ

اﻧﺘﺨﺎﺑﯽ آزاداﻧﻪ و ﺑﺎ ﻣﯿﻞ و رﻏﺒﺖ.

آﻣﻮزش دﺧﺘﺮان ﻫﻢ از ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ و ﮔﺴﺘﺮدهﺗﺮﯾﻦ آﺳﯿﺐﻫﺎی ﺟﻨﮓ اﺳﺖ. ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ

ﻣﺪارس و ﻧﺎاﻣﻨﯽ و آوارﮔﯽ، دﺧﺘﺮان را از ﮐﻼسﻫﺎی درس ﺑﯿﺮون ﻣﯽﮐﺸﺪ و ﺑﻪﺳﻤﺖ

ازدواجﻫﺎی زودﻫﻨﮕﺎم ﺳﻮق ﻣﯽدﻫﺪ. در ﻣﻨﻄﻘﻪی ﺳﺎﺣﻞ آﻓﺮﯾﻘﺎ، ﺗﻨﺶﻫﺎی ﻧﻈﺎﻣﯽ

ﻧﺮخ ازدواج اﺟﺒﺎری ﮐﻮدﮐﺎن و ﺗﺮک ﺗﺤﺼﯿﻞ دﺧﺘﺮان را ﺑﻪﻃﺮز ﭼﺸﻢﮔﯿﺮی اﻓﺰاﯾﺶ

داده اﺳﺖ. ﺷﺎﯾﺪ وﺣﺸﺘﻨﺎکﺗﺮﯾﻦ ﺟﻨﺒﻪی ﺟﻨﮓ ﺑﺮای زﻧﺎن، اﺳﺘﻔﺎدهی ﻋﺎﻣﺪاﻧﻪ از

ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺟﻨﺴﯽ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺳﻼح ﺑﺎﺷﺪ. ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺟﻨﺴﯽ در زﻣﺎن ﺟﻨﮓ ﻧﻪ ﺗﺼﺎدﻓﯽ

اﺳﺖ و ﻧﻪ اﺟﺘﻨﺎبﻧﺎﭘﺬﯾﺮ، ﺑﻠﮑﻪ ﯾﮏ اﺳﺘﺮاﺗﮋی ﻧﻈﺎﻣﯽ ﺣﺴﺎبﺷﺪه ﺑﺮای اﯾﺠﺎد ﺗﺮس،

وﺣﺸﺖ و اﻋﻤﺎل ﺳﻠﻄﻪ اﺳﺖ. در درﮔﯿﺮیﻫﺎﯾﯽ از ﺳﯿﺮاﻟﺌﻮن ﺗﺎ ﺑﻨﮕﻼدش، ﺧﺸﻮﻧﺖ

ﺟﻨﺴﯽ در ﻣﻘﯿﺎس ﮔﺴﺘﺮده ﺑﻪﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. در ﻃﻮل ﺟﻨﮓ داﺧﻠﯽ ﺳﯿﺮاﻟﺌﻮن،

ﺗﺨﻤﯿﻦ زده ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ۲۱۵ ﺗﺎ ۲۵۷ ﻫﺰار زن و دﺧﺘﺮ ﻣﻮرد ﺗﺠﺎوز ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ،

اﯾﻦ اﺗﻔﺎق، اﻏﻠﺐ در ﺣﻤﻼت ﮔﺮوﻫﯽ ﯾﺎ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ازدواجﻫﺎی اﺟﺒﺎری دﯾﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ.

در ﺟﻨﮓ آزادیﺑﺨﺶ ﺑﻨﮕﻼدش در ﺳﺎل ۱۹۷۱، ﻧﯿﺮوﻫﺎی ﭘﺎﮐﺴﺘﺎﻧﯽ ﺑﯿﻦ ۲۰۰ ﺗﺎ ۴۰۰

ﻫﺰار زن را ﺑﻪﻃﻮر ﺳﯿﺴﺘﻤﺎﺗﯿﮏ ﻣﻮرد ﺗﺠﺎوز ﻗﺮار دادﻧﺪ. اﯾﻦ ﺧﺸﻮﻧﺖﻫﺎ ﻧﻪﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮای

ﺗﺤﻘﯿﺮ ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ، ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺮای ﻓﺮوﭘﺎﺷﯽ ﺷﺎﻟﻮدهی ﺧﺎﻧﻮاده و ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.

ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن، ﺑﺎ آﺳﯿﺐﻫﺎی ﻣﺎداماﻟﻌﻤﺮ و در ﺑﺴﯿﺎری ﻣﻮارد ﻃﺮد اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ روﺑﻪرو

ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و ﺳﮑﻮﺗﯽ ﺳﻨﮕﯿﻦ، ﻧﺎﺷﯽ از ﺷﺮم، ﺑﺮ زﻧﺪﮔﯽ آنﻫﺎ ﺳﺎﯾﻪ ﻣﯽاﻓﮑﻨﺪ. اﯾﻦ

آوارﮔﯽ، آﺳﯿﺐﭘﺬﯾﺮی را ﻧﯿﺰ ﺗﺸﺪﯾﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ. زﻧﺎن در ﺣﺎل ﻓﺮار از ﺟﻨﮓ، در ﺑﺮﺧﯽ از

ﻣﻮارد ﺑﺮای ﺗﺎﻣﯿﻦ ﭘﻨﺎﻫﮕﺎه، ﻏﺬا ﯾﺎ ﻣﺪارک ﻫﻮﯾﺘﯽ، ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ رواﺑﻂ ﺟﻨﺴﯽ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.

)۳( اﯾﻦ اﻟﮕﻮ، در اردوﮔﺎهﻫﺎی ﭘﻨﺎﻫﻨﺪﮔﺎن –ﮐﻪ ﺳﺎزوﮐﺎرﻫﺎی ﺣﻤﺎﯾﺘﯽ ﺿﻌﯿﻒ و

ﭘﺎﺳﺦﮔﻮﯾﯽ ﮐﻢرﻧﮓ اﺳﺖ— اداﻣﻪ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ.

ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺟﻨﺴﯽ در زﻣﺎن ﺟﻨﮓ ﺗﺼﺎدﻓﯽ ﻧﯿﺴﺖ، ﺑﻠﮑﻪ ﺳﯿﺴﺘﻤﺎﺗﯿﮏ اﺳﺖ و ﺑﺮای

دﺳﺖﯾﺎﺑﯽ ﺑﻪ اﻫﺪاف ﻧﻈﺎﻣﯽ، ﺳﯿﺎﺳﯽ ﯾﺎ اﻗﺘﺼﺎدی ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﯽﺷﻮد. ﺟﻨﮓ و

ﺗﺼﺎدﻣﺎت ﻧﻈﺎﻣﯽ، ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎی ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ را ﻧﺎﺑﻮد ﻣﯽﮐﻨﺪ و دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎی

ﺿﺮوری ﻣﺎدران و ﺧﺪﻣﺎت ﺳﻼﻣﺖ ﺟﻨﺴﯽ و ﺑﺎروری را ﻗﻄﻊ و ﯾﺎ ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﯽرﺳﺎﻧﺪ.

ﺳﺎزﻣﺎن ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺗﺨﻤﯿﻦ ﻣﯽزﻧﺪ ﮐﻪ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺟﻨﮕﯽ، ﻫﺮ دو ﺳﺎﻋﺖ، ﯾﮏ زن

ﯾﺎ دﺧﺘﺮ ﺑﻪدﻟﯿﻞ ﻋﻮارض ﻧﺎﺷﯽ از ﺑﺎرداری ﯾﺎ زاﯾﻤﺎن ﺟﺎن ﻣﯽﺑﺎزد. )۴( ﻧﺒﻮد دﺳﺘﺮﺳﯽﺑﻪ وﺳﺎﯾﻞ ﭘﯿﺶﮔﯿﺮی ﻧﯿﺰ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺑﺎرداریﻫﺎی ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد و ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن

ﺧﺸﻮﻧﺖﻫﺎی ﺟﻨﺴﯽ، ﺑﺮای ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻣﺮاﻗﺒﺖ و درﻣﺎن ﺗﺮوﻣﺎﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﮐﺮدهاﻧﺪ، ﺑﺎ

ﭼﺎﻟﺶ ﻣﻮاﺟﻪاﻧﺪ. ﮔﺮﺳﻨﮕﯽ ﻧﯿﺰ ﺑ ُ ﻌﺪی ﺟﻨﺴﯿﺘﯽ دارد، ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ً ۶۰ درﺻﺪ از اﻓﺮادی ﮐﻪ

ﺷﺪﯾﺪا ً دﭼﺎر ﻧﺎاﻣﻨﯽ ﻏﺬاﯾﯽ در ﺟﻬﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ را زﻧﺎن و دﺧﺘﺮان ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽدﻫﻨﺪ،

ﺑﻪوﯾﮋه در ﮐﺸﻮرﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ درﮔﯿﺮ ﺟﻨﮓ ﻫﺴﺘﻨﺪ. )۲( وﻗﺘﯽ ﻏﺬا ﮐﻢﯾﺎب ﻣﯽﺷﻮد، زﻧﺎن

اﻏﻠﺐ آﺧﺮﯾﻦ ﻧﻔﺮ و ﮐﻢﺗﺮﯾﻦ ﻣﻘﺪار را ﻣﯽﺧﻮرﻧﺪ و ﮐﻮدﮐﺎن و ﻣﺮدان ﺧﺎﻧﻮاده را در

اوﻟﻮﯾﺖ ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﻨﺪ، ﻓﺪاﮐﺎری ﺧﺎﻣﻮﺷﯽ ﮐﻪ ﺑﻪﻧﺪرت در اﺧﺒﺎر ﺑﺎزﺗﺎب ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ.

ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ زﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻪاﺟﺒﺎر، ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺑﺨﺸﯽ از ﻧﯿﺮوﻫﺎی ﻣﺴﻠﺢ ﺑﻪ ﺻﺤﻨﻪی ﺟﻨﮓ

ﮐﺸﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ، ﺑﺎ ﻣﻮاﻧﻊ ﻋﻈﯿﻤﯽ در ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺳﺎﻟﻢ و ﺑﺎرور ﺑﺎ ﺑﺎﻓﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﻮاﺟﻪ

ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﺑﺮای ﻣﺜﺎل، در ﺳﺮﯾﻼﻧﮑﺎ، زﻧﺎن رزﻣﻨﺪه، ﭘﺲ از ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪﺧﺎﻧﻪ، ﺑﻪﻋﻨﻮان

»ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ ازدواج« ﺑﺮﭼﺴﺐ ﻣﯽﺧﻮرﻧﺪ و از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی ﭘﺴﺎﺟﻨﮓ، ﻣﺜﻞ ﺗﻮانﯾﺎﺑﯽ و

ﭘﺬﯾﺮش اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﺤﺮوم ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. )۵(

زﺧﻢﻫﺎی رواﻧﯽ ﺟﻨﮓ ﺑﺮ زﻧﺎن، ﻣﺪتﻫﺎ ﭘﺲ از اﻣﻀﺎی آﺗﺶﺑﺲ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ. زﻧﺎﻧﯽ

ﮐﻪ ﺧﺸﻮﻧﺖﻫﺎی ﺟﻨﺴﯽ را ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ، ﺑﺎ ﻣﻌﻀﻼﺗﯽ ﻣﺜﻞ اﻓﺴﺮدﮔﯽ و اﺿﻄﺮاب

دﺳﺖوﭘﻨﺠﻪ ﻧﺮم ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ، آنﻫﻢ در ﺷﺮاﯾﻄﯽ ﮐﻪ اﻏﻠﺐ ﻫﯿﭻ دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺎت

ﺳﻼﻣﺖ روان ﻧﺪارﻧﺪ. اﻧﮓ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﭘﯿﺮاﻣﻮن ﺗﺠﺎوز، اﯾﻦ زﺧﻢﻫﺎ را ﺗﺸﺪﯾﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ و

زﻧﺎن را ﺑﻪ ﺳﮑﻮت و اﻧﺰوای اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ واﻣﯽدارد. ﺟﻨﮓ ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ ﻧﻘﺶﻫﺎی ﺟﻨﺴﯿﺘﯽ را

ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ دﮔﺮﮔﻮن ﺳﺎزد. ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ زﻧﺎن در زﻣﺎن ﺟﻨﮓ، ﻧﺎنآور اﺻﻠﯽ

ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ، اﻣﺎ ﭘﺲ از ﺟﻨﮓ دوﺑﺎره ﺑﻪ ﻧﻘﺶﻫﺎی ﺳﻨﺘﯽ ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﭘﺪﯾﺪهای

ﮐﻪ ﺷﮑﻨﻨﺪﮔﯽ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖﻫﺎی ﺟﻨﺴﯿﺘﯽ را در ﺟﻮاﻣﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ.

در ﺣﺎﻟﯽﮐﻪ زﻧﺎن ﻧﯿﻤﯽ از ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎر ﮔﺮان آﺳﯿﺐﻫﺎی ﺟﻨﮕﯽ را ﻣﯽﺑﯿﻨﻨﺪ،

اﻣﺎ آنﻫﺎ ﻧﻘﺸﯽ ﺣﯿﺎﺗﯽ در اﯾﺠﺎد ﺻﻠﺢ دارﻧﺪ. ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻗﻄﻌﻨﺎﻣﻪی ۱۳۲۵ ﺷﻮرای

اﻣﻨﯿﺖ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ در ﺳﺎل ۲۰۰۰، ﻧﻘﻄﻪی ﻋﻄﻔﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻫﻢ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺷﺪﯾﺪ ﺟﻨﮓ ﺑﺮ

زﻧﺎن و ﻫﻢ ﻧﻘﺶ ﺣﯿﺎﺗﯽ زﻧﺎن را در ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎی ﺻﻠﺢ، ﺑﻪرﺳﻤﯿﺖ ﺷﻨﺎﺧﺖ. )۶( ﺑﺮ

اﺳﺎس ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎی ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ، ﺣﻀﻮر زﻧﺎن ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در ﭘﺎﯾﺪاری ﻗﺮاردادﻫﺎی

ﺻﻠﺢ ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار ﺑﺎﺷﺪ، ﻫﺮﭼﻨﺪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ اﯾﻦ روﻧﺪ، ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻨﺪ و ﻧﺎﭼﯿﺰ اﺳﺖ. در

ﺳﺎل ۲۰۲۳، ﺗﻨﻬﺎ ۹.۶ درﺻﺪ از زﻧﺎن در ﺳﺮ ﻣﯿﺰ ﻣﺬاﮐﺮات ﺻﻠﺢ ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻨﺪ. )۲(

ﺷﻮاﻫﺪ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﺗﻮاﻓﻖﻧﺎﻣﻪﻫﺎی ﺻﻠﺤﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺸﺎرﮐﺖ زﻧﺎن ﻣﻨﻌﻘﺪ

ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ، ۳۵ درﺻﺪ ﺑﯿﺶﺗﺮ اﺣﺘﻤﺎل دارد ﮐﻪ ﺑﺮای ۱۵ ﺳﺎل ﯾﺎ ﺑﯿﺶﺗﺮ دوام آورﻧﺪ.واﻗﻌﯿﺖ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ زﻧﺎن ﻧﯿﺎزﻫﺎ و ﻣﻄﺎﻟﺒﺎت ﺟﺎﻣﻌﻪ را در ﺗﺪوﯾﻦ ﻗﺮاردادﻫﺎی ﺻﻠﺢ

اﻧﻌﮑﺎس ﻣﯽدﻫﻨﺪ، ﺑﺮ اﻧﺴﺠﺎم اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و آنﻫﺎ را در اوﻟﻮﯾﺖ ﻗﺮار

ﻣﯽدﻫﻨﺪ. در ﯾﻤﻦ، زﻧﺎن ﻣﺬاﮐﺮهﮐﻨﻨﺪه ﻣﻮﻓﻖ ﺷﺪﻧﺪ ﺗﻮاﻓﻖﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮای دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ آب

آﺷﺎﻣﯿﺪﻧﯽ اﯾﻤﻦ ﺑﺮای ﻏﯿﺮﻧﻈﺎﻣﯿﺎن ﺗﻀﻤﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪ. در ﺳﻮدان، ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ۵۰ ﺳﺎزﻣﺎن

زﻧﺎن ﺑﺮای ﺣﻀﻮر در ﻣﺬاﮐﺮات ﺻﻠﺢ، ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. )۲(

ﮐﻮﺷﻨﺪﮔﺎن و ﻓﻌﺎﻟﯿﻦ ﺻﻠﺢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ژوﻟﯿﻦ ﻟﻮﺳﻨﺞ، ﻣﺪاﻓﻊ ﺣﻘﻮق زﻧﺎن در ﺟﻤﻬﻮری

دﻣﻮﮐﺮاﺗﯿﮏ ﮐﻨﮕﻮ، ﻧﻤﻮﻧﻪای ﺑﺎرز از ﺣﻤﺎﺳﻪی ﻣﻘﺎوﻣﺖاﻧﺪ. او ﮐﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﻓﺠﺎﯾﻊ

ﺟﻨﮕﯽ ﺑﻮده اﺳﺖ، اﮐﻨﻮن رﻫﺒﺮی ﺗﻼشﻫﺎ ﺑﺮای ﺣﻤﺎﯾﺖ از ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎن ﺧﺸﻮﻧﺖﻫﺎی

ﺟﻨﺴﯽ-ﺟﻨﺴﯿﺘﯽ را ﺑﺮﻋﻬﺪه دارد و ﺗﺎﮐﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ زﻧﺎن »ﮐﻠﯿﺪ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪﻓﺮد ﺻﻠﺢ«

را در دﺳﺖ دارﻧﺪ. ﭘﮋوﻫﺶﮔﺮ ﻓﻤﯿﻨﯿﺴﺖ، اورﺳﻮﻻ ﻓﺮاﻧﮑﻠﯿﻦ ﺑﻪدرﺳﺘﯽ اﺷﺎره ﻣﯽﮐﻨﺪ:

»ﺟﻨﮓ ﺣﺘﯽ ﺑﺮای ﺟﻨﮕﺠﻮﯾﺎن ﻫﻢ ﮐﺎرﺳﺎز ﻧﯿﺴﺖ«. ﺳﺨﻨﺎن او ﯾﺎدآور آن اﺳﺖ ﮐﻪ

ﻧﻈﺎﻣﯽﮔﺮی ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ، از ﺑﻦ ﺷﮑﺴﺖﺧﻮرده و راﻫﮑﺎری ﻧﺎﮐﺎرآﻣﺪ اﺳﺖ، ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﮐﻪ

ﺑﺎﯾﺪ ﺟﺎی ﺧﻮد را ﺑﻪ دﯾﭙﻠﻤﺎﺳﯽ، ﻋﺪاﻟﺖ و ﺑﺮاﺑﺮی ﺟﻨﺴﯿﺘﯽ ﺑﺪﻫﺪ.

ﺗﺎﺛﯿﺮات ﺧﺎﻧﻤﺎنﺑﺮاﻧﺪاز و دردآور ﺟﻨﺴﯿﺘﯽ ﺟﻨﮓ، اﻧﮑﺎرﻧﺎﭘﺬﯾﺮ اﺳﺖ، زﯾﺮا زﻧﺎن و

دﺧﺘﺮان آواره از ﺧﺎﻧﻪ و ﮐﺎﺷﺎﻧﻪی ﺧﻮد، ﮔﺮﺳﻨﻪ و در ﻣﻌﺮض ﺧﺸﻮﻧﺖﻫﺎی ﺟﻨﺴﯽ و

آﺳﯿﺐﻫﺎی رواﻧﯽ در ﻣﻘﯿﺎﺳﯽ ﻓﺮاﺗﺮ از ﺗﺼﻮر ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ. اﻣﺎ در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل، زﻧﺎن

ﻓﺮاﺗﺮ از ﻗﺮﺑﺎﻧﯽاﻧﺪ، آنﻫﺎ آﯾﻨﺪهﻧﮕﺮ و ﻣﻌﻤﺎران ﺻﻠﺢاﻧﺪ. ﺻﻠﺢ ﭘﺎﯾﺪار، ﺑﺪون ﺣﻀﻮر

زﻧﺎن ﻣﺘﻌﻬﺪ ﺑﻪ ﺑﺮاﺑﺮی ﺟﻨﺴﯿﺘﯽ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﯿﺰ ﻣﺬاﮐﺮات و ﺑﻪرﺳﻤﯿﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ ﻧﻘﺶ

ﮐﻠﯿﺪی آﻧﺎن دﺳﺖﻧﯿﺎﻓﺘﻨﯽ اﺳﺖ. ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ روث ﻣﻮرﮔﺎن ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻗﺮن

ﭘﯿﺶ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد: »اﯾﺠﺎد ﺻﻠﺢ، ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﻫﺮ زﻧﯽ در اﯾﻦ اﺗﺎق اﺳﺖ«، اﻣﺮوز اﯾﻦ

ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ از اﺗﺎقﻫﺎ ﻓﺮاﺗﺮ رﻓﺘﻪ و ﺑﻪ ﻣﺮزﻫﺎ رﺳﯿﺪه اﺳﺖ. اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ، ﻣﺎ را ﻓﺮا

ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺴﺎط ﻧﻈﺎﻣﯽﮔﺮی ﺻﺎﺣﺒﺎن ﻗﺪرﺗﯽ را ﮐﻪ ﺑﺮ ﻃﺒﻞ ﺟﻨﮓ ﻣﯽﮐﻮﺑﻨﺪ و

ﺧﺸﻮﻧﺖ را ﺑﺎزﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ، ﺑﺮﭼﯿﻨﯿﻢ و در اﺳﺘﻘﺮار ﺻﻠﺢ ﺑﺎ روﯾﮑﺮد ﺟﻨﺴﯿﺘﯽ ﺗﺎﮐﯿﺪ

ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ و اﻃﻤﯿﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﻋﺪاﻟﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﺑﺮاﺑﺮی ﺟﻨﺴﯿﺘﯽ ﺻﺮﻓﺎ ً در

ﻓﻘﺪان ﺟﻨﮓ ﺑﻪدﺳﺖ ﻧﻤﯽآﯾﺪ.

ﺟﻨﮓ دوازدهروزه و ﺗﺎﺛﯿﺮات آن ﺑﺮ زﻧﺎن و دﺧﺘﺮان: ﺟﻨﮓ ﺑﺮ ﺑﺪن و زﻧﺪﮔﯽ زﻧﺎن

ﺟﻨﮓ دوازدهروزه و ﺗﺎﺛﯿﺮات آن ﺑﺮ زﻧﺎن و دﺧﺘﺮان: ﺟﻨﮓ ﺑﺮ ﺑﺪن و زﻧﺪﮔﯽ زﻧﺎن

ﺟﻨﮓ دوازدهروزه و ﺗﺎﺛﯿﺮات آن ﺑﺮ زﻧﺎن و دﺧﺘﺮان: ﺟﻨﮓ ﺑﺮ ﺑﺪن و زﻧﺪﮔﯽ زﻧﺎن

ﺟﻨﮓ دوازدهروزه و ﺗﺎﺛﯿﺮات آن ﺑﺮ زﻧﺎن و دﺧﺘﺮان: ﺟﻨﮓ ﺑﺮ ﺑﺪن و زﻧﺪﮔﯽ زﻧﺎن

ﻓﺮود ﻣﯽآﯾﺪ

ﻓﺮود ﻣﯽآﯾﺪ

ﻓﺮود ﻣﯽآﯾﺪ

ﻓﺮود ﻣﯽآﯾﺪاواﺧﺮ ﺑﻬﺎر ۱۴۰۴، ﺗﻨﺶﻫﺎ ﻣﯿﺎن اﯾﺮان و اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺑﻪﺳﺮﻋﺖ ﺷﻌﻠﻪور ﺷﺪ و ﺑﻪ ﯾﮏ

درﮔﯿﺮی ﻧﻈﺎﻣﯽ ﮔﺴﺘﺮده اﻧﺠﺎﻣﯿﺪ. اﻣﺎ در ﭘﺸﺖ آﻣﺎر و ارﻗﺎم، ﭼﻬﺮهی واﻗﻌﯽ ﻗﺮﺑﺎﻧﯿﺎن

ﺑﯿﺶ از ﻫﺮﭼﯿﺰ ﺗﮑﺎندﻫﻨﺪه ﺑﻮد: زﻧﺎن و دﺧﺘﺮاﻧﯽ ﮐﻪ زﻧﺪﮔﯽﺷﺎن در ﻋﺮض ﭼﻨﺪروز،

ﺑﻪﻃﻮر ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ ﺟﺒﺮاﻧﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﺮد. ﺣﻤﻼت ﻣﻮﺷﮑﯽ اﯾﺮان ﺑﻪ اﺳﺮاﺋﯿﻞ دﺳﺖﮐﻢ ۲۸

ﮐﺸﺘﻪ و ﺑﯿﺶ از ۳۰۰۰ زﺧﻤﯽ ﺑﺮﺟﺎی ﮔﺬاﺷﺖ، ﮐﻪ ﺑﻌﻀﯽ از آنﻫﺎ ﻏﯿﺮﻧﻈﺎﻣﯽ ﺑﻮدﻧﺪ.

ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ، ﺣﻤﻼت ﻫﻮاﯾﯽ اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺑﻪ اﯾﺮان ﺑﯿﺶ از ۱۱۹۰ ﮐﺸﺘﻪ و ۴۴۷۵ ﻣﺠﺮوح

ﺑﻪدﻧﺒﺎل داﺷﺖ. )۶(

در ﺑﺴﯿﺎری از ﺟﻨﮓﻫﺎ، رﺳﺎﻧﻪﻫﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ژﺋﻮﭘﻮﻟﯿﺘﯿﮑﯽ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ، اﻣﺎ

در روزﻫﺎی ﺳﺨﺖ ﺟﻨﮓ دوازده روزه، در زﯾﺮ اﺧﺒﺎر ﺗﮏﺑﻌﺪی، ﻧﺴﻠﯽ از ﺧﺒﺮﻧﮕﺎران

ﺑﯽﺑﺎک –ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎری از آنﻫﺎ زن ﺑﻮدﻧﺪ— ﺑﺎ ﭘﺸﺘﮑﺎر، در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﻤﺒﺎران ﺧﺎرﺟﯽ و

ﺳﺎﻧﺴﻮر داﺧﻠﯽ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﮐﺮدﻧﺪ و رواﯾﺖﻫﺎﯾﯽ واﻗﻌﯽ اراﺋﻪ ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ در ﺣﺎﻓﻈﻪی

ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﻣﺮدم اﯾﺮان ﺑﺎﻗﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ. آری ﺟﻨﮓﻫﺎ ﻫﻤﻮاره ﺑﺎ آﻣﺎر ﮐﺸﺘﻪﻫﺎ، ﻗﺪرت

ﻧﻈﺎﻣﯽ و ﺗﺤﻠﯿﻞﻫﺎی ژﺋﻮﭘﻮﻟﯿﺘﯿﮏ رواﯾﺖ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ، اﻣﺎ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺟﻨﮓ، ﺑﺮ ﺑﺪنﻫﺎی

اﻧﺴﺎﻧﯽ، ﺑﻪوﯾﮋه ﺑﺪن زﻧﺎن و دﺧﺘﺮان ﺣﮏ ﻣﯽﺷﻮد. وﻗﺘﯽ اوﻟﯿﻦ ﻣﻮﺷﮏﻫﺎ ﺑﺮ ﺷﻬﺮﻫﺎ

ﻓﺮود آﻣﺪﻧﺪ، ﺻﺪای وﺣﺸﺖ ﮐﻮدﮐﺎن، اﺿﻄﺮاب ﻣﺎدران ﺑﺎردار و دﺳﺖﻫﺎی ﻟﺮزان

زﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﯿﺎن آوار دﻧﺒﺎل ﻋﺰﯾﺰاﻧﺸﺎن ﻣﯽﮔﺸﺘﻨﺪ، آﻏﺎزﮔﺮ رواﯾﺘﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ در ﻫﯿﭻ

ﮔﺰارش رﺳﻤﯽ ﻧﻪ در ﻓﻠﺴﻄﯿﻦ، ﻧﻪ اوﮐﺮاﯾﻦ و ﻧﻪ ﺟﻨﮓ دوازدهروزهی اﯾﺮان ﻧﯿﺎﻣﺪ.

واﻗﻌﯿﺖ ﺟﻨﮓ، ﻧﻪﻓﻘﻂ وﯾﺮاﻧﯽ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ، ﺑﻠﮑﻪ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﺣﺮﯾﻢ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺑﺪن، ﺳﻠﺐ

اﻣﻨﯿﺖ، ﺑﯽﺧﺎﻧﻤﺎﻧﯽ و ﺑﺎر ﺳﻨﮕﯿﻦ ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﺧﺎﻧﻮاده ﺑﺮای زنﻫﺎ اﺳﺖ. در دل ﻫﺮ

ﺟﻨﮓ، ﺑﺪن زﻧﺎن ﺻﺤﻨﻪای از ﺗﻘﺎﻃﻊ ﺧﺸﻮﻧﺖ و ﺑﻘﺎ اﺳﺖ، ﺟﺎﯾﯽﮐﻪ ﺧﺸﻮﻧﺖ ﻧﻈﺎﻣﯽ ﺑﺎ

ﺗﺒﻌﯿﺾ ﺟﻨﺴﯿﺘﯽ در ﻫﻢ ﻣﯽآﻣﯿﺰد و زﻧﺎن را ﻫﻢزﻣﺎن ﺑﻪ »ﻫﺪف« و »ﻧﮕﻬﺒﺎن زﻧﺪﮔﯽ«

ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ )۷ و ۸(. در ﭼﻨﯿﻦ ﺷﺮاﯾﻄﯽ، ﺻﺪای زﻧﺎن ﺧﺒﺮﻧﮕﺎر، ﻧﻪﻓﻘﻂ ﮔﺰارش

واﻗﻌﯿﺖ، ﺑﻠﮑﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻋﻠﯿﻪ ﻓﺮاﻣﻮﺷﯽ اﺳﺖ. در ﺟﺮﯾﺎن ﺟﻨﮓ دوازدهروزهی اﯾﺮان و

اﺳﺮاﺋﯿﻞ، رواﯾﺖ ﻏﺎﻟﺐ رﺳﺎﻧﻪﻫﺎ از ﺑﺎﻻ و ﮐﻠﯽﻧﮕﺮ ﺑﻮد، اﻣﺎ زﻧﺎن روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎر، ﺑﺎ وﺟﻮد

ﺧﻄﺮ ﺑﻤﺒﺎران، ﺳﺎﻧﺴﻮر و ﺗﻬﺪﯾﺪ، ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ از دل زﻧﺪﮔﯽ رواﯾﺖ ﮐﻨﻨﺪ و ﺣﻘﯿﻘﺖ

را ﺑﻪ ﻧﮕﺎرش درآوردﻧﺪ. ﺟﻨﮓ، ﺟﻨﺴﯿﺖﻣﻨﺪ اﺳﺖ و ﺗﺠﺮﺑﻪی ﺟﻨﮓ ﺑﺮای زﻧﺎن و ﻣﺮدان

ﯾﮑﺴﺎن ﻧﯿﺴﺖ )۹(، در ﺟﻨﮓ دوازدهروزهی اﯾﺮان و اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﻧﯿﺰ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﻮد. زﻧﺎن در

اﯾﻦ ﺟﻨﮓ ﻧﻪﻓﻘﻂ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻏﯿﺮﻧﻈﺎﻣﯽ، ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﮐﺴﺎﻧﯽﮐﻪ وﻇﯿﻔﻪی ﻣﺮاﻗﺒﺖ و

ﭘﺎﺳﺪاری از زﻧﺪﮔﯽ و ﺣﯿﺎت را ﺑﺮﻋﻬﺪه داﺷﺘﻨﺪ، ﺑﺎ ﻓﺸﺎر ﻣﻀﺎﻋﻒ ﻣﻮاﺟﻪ ﺑﻮدﻧﺪ.ﺧﺼﻮﺻﺎ ً زﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﺑﻪدﻧﯿﺎ آوردن ﻓﺮزﻧﺪ ﺧﻮد را ﺑﺮﻋﻬﺪه داﺷﺘﻨﺪ، ﺑﺮای

اﯾﻦزﻧﺎن، ﺟﻨﮓ و ﺑﺎرداری، دو ﻣﻔﻬﻮم ﻣﺘﻨﺎﻗﺾ از »زﻧﺪﮔﯽ« و »ﻣﺮگ« ﺗﻌﺒﯿﺮ ﻣﯽﺷﺪ.

ﻫﻨﮕﺎم وﻗﻮع ﺟﻨﮓ، ﺑﺪن زن ﺑﺎردار، ﻫﻢزﻣﺎن ﻣﯿﺰﺑﺎن ﺣﯿﺎت و ﺧﺸﻮﻧﺖ اﺳﺖ. زن

ﺑﺎرداری ﮐﻪ در ﺻﺪای آژﯾﺮﻫﺎ و ﻟﺮزش دﯾﻮارﻫﺎ، ﺗﻼش ﻣﯽﮐﻨﺪ آراﻣﺶ دروﻧﯽاش را

ﺣﻔﻆ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺟﻨﯿﻨﺶ از اﺿﻄﺮاب ﻣﺼﻮن ﺑﻤﺎﻧﺪ، ﺗﺼﻮﯾﺮی از ﻣﻔﻬﻮم »ﻣﻘﺎوﻣﺖ

ﺧﺎﻣﻮش« را ﻣﺠﺴﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ. اﯾﻦ ﻟﺤﻈﻪ، ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﺼﻤﯿﻢﻫﺎی

روزﻣﺮهی زﻧﺎن، رﻧﮓ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣﯽﮔﯿﺮد، زﯾﺮا ﺣﻔﻆ ﺣﯿﺎت، در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻨﻄﻖ ﻣﺮگ، ﻋﻤﻠﯽ

ﺳﯿﺎﺳﯽ اﺳﺖ. )۱۰( ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ، ﺑﺪن زن ﻧﻪﻓﻘﻂ ﻣﺤﻞ ﺗﺠﺮﺑﻪ، ﺑﻠﮑﻪ ﺣﺎﻣﻞ ﺣﺎﻓﻈﻪی

ﺟﻨﮓ اﺳﺖ. در رواﯾﺖﻫﺎی ﻧﯿﻠﻮﻓﺮ ﺣﺎﻣﺪی از ﺟﻨﮓ دوازدهروزه )۱۱( زﻧﺎﻧﯽ ﺗﺼﻮﯾﺮ

ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ در ﻣﺮزﻫﺎی ﺧﺮوﺟﯽ ﮐﺸﻮر، در ﻣﯿﺎن ﺗﻌﻠﯿﻖ و ﺑﯽﺧﺎﻧﻤﺎﻧﯽ، ﮔﺮﯾﻪ را

ﺑﻪﻋﻨﻮان ﮐﻨﺸﯽ رﻫﺎﯾﯽﺑﺨﺶ ﺑﺎزﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﺑﺮﺧﻼف ﮐﻠﯿﺸﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ را

ﺑﺎ ﺳﮑﻮت ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﯽداﻧﻨﺪ، اﯾﻦ زﻧﺎن ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺎن اﺣﺴﺎﺳﺎت، ﺧﻮد ﻧﻮﻋﯽ

ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﺳﺖ. ﺟﻨﮓ، ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺟﻤﻌﯽ را زﺧﻤﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ، اﻣﺎ رواﯾﺖﻫﺎی زﻧﺎﻧﻪ، ﺑﺎ

ﺑﺎزﺳﺎزی ﺧﺎﻃﺮه و ﺳﻮﮔﻮاری، اﯾﻦ ﺣﺎﻓﻈﻪ را زﻧﺪه ﻧﮕﻪ ﻣﯽدارﻧﺪ. روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎران زن، ﻧﻪ

ﻓﻘﻂ ﺛﺒﺖﮐﻨﻨﺪهی وﻗﺎﯾﻊ، ﺑﻠﮑﻪ ﺣﮑﺎﮐﺎن اﺣﺴﺎﺳﯽ ﺟﻨﮓﻫﺎ در ﻟﺤﻈﻪﻫﺎ و دﻗﯿﻘﻪﻫﺎ

ﻫﺴﺘﻨﺪ. آنﻫﺎ ﺑﻪﻣﺎ ﯾﺎدآوری ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺟﻨﮓ، ﻓﻘﻂ آﺗﺶﺑﺲ و ﻣﻌﺎﻫﺪه ﻧﯿﺴﺖ،

ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺪنﻫﺎی از دﺳﺖرﻓﺘﻪی ﮐﻮدﮐﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ دﯾﮕﺮ ﻫﺮﮔﺰ ﺻﺪای ﺧﻨﺪهﻫﺎﯾﺸﺎن

ﺷﻨﯿﺪه ﻧﻤﯽﺷﻮد. )۱۲( وﻗﺘﯽ ﯾﮏ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎر، ﺗﻬﺮان را ﺑﻪ »زﻧﯽ ﮐﺘﮏﺧﻮرده و ﺧﻮﻧﯿﻦ«

ﺗﺸﺒﯿﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ، اﺳﺘﻌﺎرهای ﺧﻠﻖ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻫﻢ ﺣﺎﻓﻈﻪی ﺷﻬﺮی و ﻫﻢ ﺣﺎﻓﻈﻪی

ﻋﺎﻃﻔﯽ را در ﺧﻮد دارد. اﯾﻦ اﺳﺘﻌﺎره، ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺟﻨﮓ را از ﺳﻄﺢ ﻧﻈﺎﻣﯽ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ

زﯾﺴﺘﻪ و ﺟﻨﺴﯿﺖﻣﻨﺪ ﻓﺮو ﻣﯽآورد. ﺳﻮﮔﻮاری در اﯾﻦ رواﯾﺖﻫﺎ، ﮐﻨﺸﯽ ﻣﻨﻔﻌﻞ

ﻧﯿﺴﺖ، ﺑﻠﮑﻪ ﻧﻮﻋﯽ ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﺤﺮﯾﻒ و ﻓﺮاﻣﻮﺷﯽ اﺳﺖ. )۱۳(

روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎری ﺑﻪﻣﺜﺎﺑﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ، ﮐﻨﺶ زﻧﺎﻧﻪ در دل ﺑﺤﺮان

روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎری ﺑﻪﻣﺜﺎﺑﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ، ﮐﻨﺶ زﻧﺎﻧﻪ در دل ﺑﺤﺮان

روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎری ﺑﻪﻣﺜﺎﺑﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ، ﮐﻨﺶ زﻧﺎﻧﻪ در دل ﺑﺤﺮان

روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎری ﺑﻪﻣﺜﺎﺑﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ، ﮐﻨﺶ زﻧﺎﻧﻪ در دل ﺑﺤﺮان

ﺑﺮای زﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ در اﯾﺮان روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎری ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ، ﻣﺎﻧﺪن در ﺷﻬﺮ ﺑﻤﺒﺎرانﺷﺪه، اﻧﺘﺨﺎﺑﯽ

ﺳﺎده ﻧﯿﺴﺖ، ﺑﻠﮑﻪ ﺗﺼﻤﯿﻤﯽ ﭘﺮﻫﺰﯾﻨﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯿﺎن ﺑﻘﺎ و ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ و ﺗﻌﻬﺪ ﻧﻮﺳﺎن

دارد. زﻧﺎن ﺧﺒﺮﻧﮕﺎر و ﻣﺘﻌﻬﺪ ﺣﺘﯽ در ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﻧﺴﻮر و ﺗﻬﺪﯾﺪ، ﺑﺎ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪی

ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ، ﻣﮑﺎن دﻗﯿﻖ را ﺣﺬف ﮐﺮدﻧﺪ، اﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﯾﺎد دادﻧﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ از ﮐﻮدﮐﺎﻧﺸﺎنﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﮐﻨﻨﺪ. اﯾﻦ ﺷﮑﻞ از ﻧﻮﺷﺘﻦ، ﻧﻮﻋﯽ »اﺧﻼق ﻣﺮاﻗﺒﺖ« در دل ﺧﺸﻮﻧﺖ اﺳﺖ.

)۱۴( اﻣﺎ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺳﻨﮕﯿﻦ ﺑﻮد: ﺗﻤﺎسﻫﺎی ﺗﻬﺪﯾﺪآﻣﯿﺰ، ﺧﻄﺮ ﺑﺎزداﺷﺖ و در ﺑﺮﺧﯽ

ﻣﻮارد ﻣﺮگ زﯾﺮ ﺣﻤﻼت ﻫﻮاﯾﯽ. ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ زﻧﺪان اوﯾﻦ، اﯾﻦ ﺟﻨﺎﯾﺖ ﺟﻨﮕﯽ آﺷﮑﺎر،

ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺣﻘﯿﻘﺖ درﺑﺎرهی زﻧﺪاﻧﯿﺎﻧﯽ ﮐﻪ در دوﮔﺎﻧﻪی ﺳﺮﮐﻮب و ﺣﻤﻼت

ﺧﺎرﺟﯽ ﻗﺮار دارﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎری از آنﻫﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎن و ﻓﻌﺎﻻﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪﻧﺎﺣﻖ

ﺑﺎزداﺷﺖ ﺷﺪهاﻧﺪ، در اﯾﺮان ﻫﻤﻮاره ﺑﺎ ﺧﻄﺮ ﻫﻢﻧﺸﯿﻦ اﺳﺖ. ﻧﮑﺘﻪی ﭘﺮ اﻫﻤﯿﺖ دﯾﮕﺮ

آن اﺳﺖ ﮐﻪ در رواﯾﺖﻫﺎی زﻧﺎن ﺧﺒﺮﻧﮕﺎر ِ ، ﮐﻮدﮐﺎن ﺣﻀﻮری ﭘﺮرﻧﮓ دارﻧﺪ. ﮐﻮدﮐﺎﻧﯽ ﮐﻪ

ﺻﺪای آژﯾﺮ را آﺗﺶﺑﺎزی ﺗﻌﺒﯿﺮ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﯾﺎ ﭘﯿﺶ از ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﻟﺒﺨﻨﺪ ﺑﺎ ﺻﺪای اﻧﻔﺠﺎر

ﺧﺎﻣﻮش ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. اﯾﻦ ﻧﮕﺎه، ﺟﻨﮓ را از ﺳﻄﺢ ﺑﺰرﮔﺴﺎﻻﻧﻪ ﺑﻪ ﺳﻄﺤﯽ ﻣﯽﺑﺮد ﮐﻪ

ﺷﮑﻨﻨﺪﮔﯽ زﻧﺪﮔﯽ را ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺷﻬﺮ ﻧﯿﺰ، در رواﯾﺖﻫﺎی زﻧﺎن ﺧﺒﺮﻧﮕﺎر ﺑﻪ

ﻣﻮﺟﻮدی زﻧﺪه ﺑﺪل ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ زﺧﻢ ﻣﯽﺧﻮرد. ﺗﻬﺮان، ﺑﺎ ﺧﯿﺎﺑﺎنﻫﺎی وﯾﺮان،

اﺳﺘﻌﺎرهای از ﺑﺪن زﻧﺎﻧﻪ اﺳﺖ، ﺑﺪﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﺠﺎوز و ﺧﺸﻮﻧﺖ را ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ، اﻣﺎ

ﻫﻢﭼﻨﺎن زﻧﺪه ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ. در ﮐﻨﺎر اﯾﻦ ﺗﺼﻮﯾﺮ، ﺷﺒﮑﻪﻫﺎی ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﻪﻋﻨﻮان

ﺷﮑﻠﯽ از ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺟﻤﻌﯽ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ، ﭘﺮﺳﺘﺎری ﮐﻪ در دل ﺑﺤﺮان ﮔﺰارش

ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﺪ ﯾﺎ زﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ زﯾﺮ آوار دﺳﺖﻫﺎی ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ را ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ.

رواﯾﺖ زﻧﺎن از ﺟﻨﮓ، ﺻﺮﻓﺎ ً ﺣﺎﺷﯿﻪای ﺑﺮ ﻣﺘﻦ ﻧﯿﺴﺖ، ﺑﻠﮑﻪ ﻗﻠﺐ ﺣﻘﯿﻘﺖ اﺳﺖ. اﯾﻦ

رواﯾﺖﻫﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﺟﻨﮓ ﻓﻘﻂ ﺗﻘﺎﺑﻞ دوﻟﺖﻫﺎ ﻧﯿﺴﺖ، ﺑﻠﮑﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪای

اﻧﺴﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺪن، اﺣﺴﺎس و ﺣﺎﻓﻈﻪ را درﮔﯿﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺑﺪون ﺷﻨﯿﺪن ﺻﺪای

زﻧﺎن، ﺗﺼﻮﯾﺮی ﮐﺎﻣﻞ از ﺟﻨﮓ ﺷﮑﻞ ﻧﻤﯽﮔﯿﺮد. روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎران زﻧﯽ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺟﻨﮓ

ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ، ﺣﺎﻓﻈﺎن ﺣﺎﻓﻈﻪی ﺟﻤﻌﯽاﻧﺪ؛ زﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻗﻠﻤﺸﺎن، ﺑﺪن ﺷﻬﺮ و ﺑﺪن زﻧﺎﻧﻪ را

از ﺗﺒﺪﯾﻞﺷﺪن ﺑﻪ آﻣﺎر و ﺗﯿﺘﺮ ﺑﯽﺟﺎن ﻧﺠﺎت ﻣﯽدﻫﻨﺪ. در ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮐﻪ رﺳﺎﻧﻪﻫﺎی ﺑﺰرگ،

ﺑﯿﺶﺗﺮ ﺑﻪ ﺑﺎزیﻫﺎی ﻗﺪرت ﻣﯽﭘﺮدازﻧﺪ، رواﯾﺖ اﯾﻦ زﻧﺎن، ﯾﺎدآور اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ

ﺑﺎر ﮔﺮان ﺟﻨﮓ ﺑﺮ زﻧﺎن ﮐﻪ اﻏﻠﺐ در ﺣﺎﺷﯿﻪﻫﺎ ﭘﻨﻬﺎن اﺳﺖ، ﺟﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ زﻧﺎن ﺑﺎ

ﺷﺠﺎﻋﺖ و آﮔﺎﻫﯽ، رواﯾﺖﻫﺎی آن را ﺑﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺪل ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ.


هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر

پاداش ۱۵ میلیون دلاری برای مختل‌سازی شبکه دورزدن تحریم‌های نفتی ایران

  وزارت خارجه آمریکا در قالب برنامه پاداش برای عدالت برای اطلاعاتی که منجر به اختلال درشبکه دورزدن تحریم‌های نفتی ایران و سازوکارهای مالی سپ...